Tον Μάρτιο του 2020, η χώρα μας μπήκε σε κατάσταση αυστηρού lockdown, λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού. Το συνδικαλιστικό κίνημα του χώρου μας και οι εργαζόμενοι, μόλις είχαμε βγει από μια δύσκολη διαπραγμάτευση η όποια οδήγησε σε υπογραφή ΣΣΕ και ξεκινούσε η προετοιμασία της αναδιοργάνωσης των Σωματείων μας, προκειμένου να απαντήσουμε στη νέα πραγματικότητα που η Διοίκηση της εταιρείας εξήγγειλε.

Σε αυτή την κρίσιμη συγκυρία, η εφαρμογή του lockdown και η αναγκαία προσαρμογή της εταιρείας σε αυτήν, άλλαξε τις προτεραιότητες Συνδικάτων και Διοίκησης.

Ο ΟΤΕ κατάφερε μέσα σε 4 μέρες, να εργάζονται απομακρυσμένα (τηλεργασία),  όλοι οι εργαζόμενοι υποστήριξης. Ταυτόχρονα, οι τεχνικοί μας εργάστηκαν κανονικά στο 100% και τα καταστήματα μας προσαρμόστηκαν άμεσα στις οδηγίες των αρμόδιων φορέων.

 «Η ποιότητα και η ταχύτητα των παρεχόμενων υπηρεσιών δεν επηρεάστηκε. Το δίκτυο όχι μόνο άντεξε, αλλά κατάφερε να ανταπεξέλθει στο μέγιστο βαθμό στη μεγάλη και απότομη αύξηση που καταγράφηκε κατά το lockdown. Θεωρούμε ευθύνη μας, να συμβάλουμε στην αντιμετώπιση των συνεπειών της πανδημίας, διασφαλίζοντας ότι οι τηλεπικοινωνίες παραμένουν ένα σημαντικό περιουσιακό στοιχείο για όλους. Θέλουμε να διασφαλίσουμε ότι η Ελλάδα θα επανέλθει το συντομότερο δυνατόν», δηλώνει ο Διευθύνων Σύμβουλος του ΟΤΕ και επίσης σημειώνει ότι, πρώτη προτεραιότητα είναι η προστασία της υγείας των υπαλλήλων , πελατών και συνεργατών του Ομίλου ΟΤΕ.

Δυστυχώς οι εργαζόμενοι, όπως όλα δείχνουν, είναι το πρώτο θύμα των αναπότρεπτων αλλαγών, οι οποίες προέκυψαν και επιταχύνθηκαν στον χρόνο της πανδημίας. Η τηλεργασία, που εφαρμόστηκε με το δίκαιο της ανάγκης, έφερε στη ζωή όλων των εργαζομένων προσωπικές και επαγγελματικές ανατροπές.  Η καθημερινότητά μας διαταράχθηκε και απορρυθμίστηκε βίαια.

Ας αναφερθούμε  σε κάποια από τα ζητήματα που οι εργαζόμενοι του Ομίλου ΟΤΕ βίωσαν και βιώνουν και θεωρούμε πως πρέπει να απασχολήσουν συνολικά το Συνδικάτο, τόσο σε εθνικό όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

1. Αποτελεί καθημερινό φαινόμενο, η καταπάτηση των ωραρίων εργασίας, καθώς  οι εργαζόμενοι  δουλεύουν περισσότερες ώρες με τηλεργασία από το νόμιμο ωράριο, χωρίς όμως να αναγνωρίζονται  υπερωρίες. Οι καταγγελίες, δεν αφορούν μόνο απλούς εργαζόμενους αλλά επίσης μικρά και μεσαία «στελέχη» όπου εκεί τα ωράρια είναι ανεξέλεγκτα.
2. Πολλά επίσης παράπονα υπήρξαν για αυξημένη επιβάρυνση του εργαζόμενου ως προς το κόστος θέρμανσης, ηλεκτρικής ενέργειας, τηλεπικοινωνιακού εξοπλισμού, χώρου εργασίας (καθώς στο σπίτι μπορεί να απασχολούνταν περισσότερα του ενός άτομα). Αρκετές περιπτώσεις εργαζομένων,  αναγκάζονται να προμηθευτούν τα απαραίτητα εργαλεία για την εργασία τους, επιβαρύνοντας τον οικογενειακό τους προϋπολογισμό.
3. Αναφορικά με τις εξελίξεις στο χώρο εργασίας, υπήρξαν αντιδράσεις για ελλιπή ενημέρωση σε αποφάσεις της Διοίκησης.
4. Η εργασία από το σπίτι, είναι αδιαμφισβήτητο γεγονός πως παρέχει στον εργαζόμενο την δυνατότητα να αποφύγει το συνωστισμό στα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς αλλά και στο χώρο εργασίας. Ενώ αρχικά υπήρξε έντονη επιθυμία για τηλεργασία, κυρίως λόγω του φόβου για τον ιό, στη συνέχεια, εκτός των ευπαθών ομάδων, υπήρξε επιθυμία επιστροφής. Και εδώ φαίνεται, πως η απομάκρυνση από την εργασία, στερεί την ικανοποίηση της ανάγκης κάθε ανθρώπου για κοινωνική συναναστροφή. Ο αναγκαστικός εγκλεισμός, έχει ούτως ή άλλως επιφέρει ψυχολογική πίεση, η οποία είναι αδύνατον να αποφορτιστεί με άλλον τρόπο πέρα της εκ του σύνεγγυς συνομιλίας  και επαφής.

Ως εκ τούτου, πέρα από τη θεωρητική προσέγγιση στο ζήτημα της εξ αποστάσεως εργασίας και κυρίως της τηλεργασίας, απαιτείται με βάση την έως τώρα εμπειρία μας στο χώρο εργασίας του ΟΤΕ, να υπάρξει σύντομα νομοθετικό πλαίσιο κάλυψης της σύγχρονης αυτής μορφής εργασίας.

Πολιτεία και συνδικάτα, οφείλουν άμεσα να  παρέμβουν, ώστε να θεσπιστούν νόμοι, να υπογραφούν συμβάσεις και να καθοριστούν  συγκεκριμένοι κανόνες στην εφαρμογή της τηλεργασίας μέσα σε αυτή την πρωτόγνωρη κατάσταση,  προκειμένου να επιτευχθεί ισορροπία ανάμεσα σε προσωπική και επαγγελματική ζωή.

Πρέπει λοιπόν άμεσα να πιέσουμε προς κάθε κατεύθυνση προκειμένου βγαίνοντας από το δίκαιο της ανάγκης, στη νέα κανονικότητα να προβλεφθούν τουλάχιστον τα εξής:

1. Εκτός του δικαιώματος αποσύνδεσης πέραν του προβλεπόμενου ωραρίου, πρέπει να υπάρξουν αυστηρές ποινές στους παραβάτες. Εντός του ωραρίου πρέπει να αποτυπώνονται και τα προβλεπόμενα διαλείμματα. Για να μπορέσει να γίνει αυτό, πρέπει να υπάρξει αδιάβλητο σύστημα ελέγχου που δεν θα μπορεί να παραβιαστεί από κανέναν.
2. Πρόβλεψη του εθελοντικού χαρακτήρα της τηλεργασίας.
3. Υποχρεωτική παροχή εργασίας στον χώρο δουλειάς για συγκεκριμένες μέρες εντός της εβδομάδας.
4. Να συμφωνηθεί με όρο στην ατομική σύμβαση του κάθε εργαζομένου, πως οι εκπαιδεύσεις για την ανάπτυξη και την επαγγελματική του εξέλιξη, θα είναι συγκεκριμένες σε αριθμό και θέματα, αντίστοιχα του αντικειμένου εργασίας του. Αυτές δε οι εκπαιδεύσεις, να πραγματοποιούνται εντός του ωραρίου του και κατά την διάρκειά τους να απαλλάσσεται από τα εργασιακά του καθήκοντα.
5. Θεσμοθέτηση κάλυψης εξόδων που αφορούν τέλη σύνδεσης, υποδομές (ηλεκτρονικός υπολογιστής, γραφεία, καρέκλες κοκ), κόστη ηλεκτρικού (θέρμανσης, ψύξης κοκ).
6. Νομοθετικό πλαίσιο για Υγεία και Ασφάλεια, συνθήκες εργασίας, αντιμετώπιση εργατικού ατυχήματος στο χώρο και έλεγχος τήρησης κανόνων.
7. Σεβασμός στην ιδιωτικότητα του εργαζόμενου. Πλήρης απαγόρευση μέσων παρακολούθησης την ώρα εργασίας, εκτός πιθανόν των περιπτώσεων τηλεδιασκέψεων.
8. Κατοχύρωση πλήρους άσκησης συνδικαλιστικών ελευθεριών (συμμετοχή στα συνδικάτα, δικαίωμα εκλέγειν και εκλέγεσθαι, συμμετοχή σε Γενικές Συνελεύσεις, απεργία κοκ).

Τα συνδικάτα μπορούν και πρέπει να βρεθούν μπροστά από τις εξελίξεις. Οι αλλαγές στην τεχνολογία είναι ραγδαίες και μετασχηματίζουν τάχιστα το εργασιακό περιβάλλον, αλλάζοντας τα μέχρι σήμερα δεδομένα.

Οφείλουμε, αναλύοντας αυτήν τη νέα πραγματικότητα, να δώσουμε τις δικές μας απαντήσεις, προς όφελος των εργαζομένων. 

Ανδρέας Κατσιαμακης

Γραμματέας Τύπου & Δημ. Σχέσεων ΟΜΕ ΟΤΕ